Gizlilik
İlk başlarda internet pek kullanıcı dostu değildi. Eski kullanıcılar internete uzun uğraşlar sonucunda girebiliyorlardı. Çevirmeli ağ için bilgisayara kablo bağlamak gerekiyordu. Tabi o zamanlar internet güvenliği pek popüler bir konu değildi.
Hızlıca günümüze ve her yerde bulunan Wi-Fi noktalarına gelelim. Artık interente bağlanmak o kadar kolay ki, ufak bir çocuk ya da yaşlı bir birey tek bir dokunuşla her yerden kolayca internete girebiliyor. İnternetten satın alabiliyor, satabiliyor, çalışabiliyor, sosyalleşebiliyoruz. Ve bu ekosistem başlı başına büyük bir tehdit.
Sık sık dikkatli olmanın öneminden bahsediyoruz ancak belli şeyleri bildikten sonra, başınıza iş gelmesi pek olası durum değil.
Her internet kullanıcısının yaptığı şu ufak yedi şeyi yapmayarak kendinizi güvende tutabilirsiniz.
1.Herkese açık Wi-Fi bağlantılarına güvenmek
Herkese açık Wi-Fi bağlantıları risklidir. Siber suçlular insanların bağlanması için insanların pek şüphe etmeyeceği bağlantılar oluştururlar. Mesela ‘Bahçe Café parolasız wifi’, ‘Mcdonalds parolasız wifi’ ya da ‘Otel – Misafir bağlantısı 3’
Bağlanadığınız Wi-Fi noktasının gerçekten doğru olması da bağlantının güvenli olduğu anlamına gelmiyor. Yani sadece şundan emin olabilirsiniz, ismi “kütüphane”, parolası “kitapoku!” olan, giriş bilgilerini kütüphane yetkilisinden aldığınız bağlantı, gerçekten kütüphanenindir. Bu güvenli olması için yeterli değil. Eğer herkese açık bir ağa bağlanacaksanız, bunu mümkün olan en güvenli şekilde yapın: giriş bilgilerini doldurmanız gereken sitelere girmeyin, özellikle bankacılık işlemlerini ve alışveriş işlemlerini asla yapmayın. Mümkünse VPN kullanın.
2.Kolay tahmin edilebilir parola
Evcil hayvanınızın adı, doğum günleri, aile bireylerinizin adı ve benzeri şeyler son derece güvensiz parolalar oluşturur. Password Checker sistemimizi kullanarak başka kişilerin tahmin edemeyeceği güçlü parolalar oluşturabilirsiniz.
Bir parolanın güçlü olması için ML)k[V/u,p%mA+5m gibi karmaşık ve hatırlaması imkansız şeyler olmasına gerek yok. Güçlü parola oluşturma tekniklerimize göz atarak basitçe hatırlanabilecek güçlü parolalar oluşturabilirsiniz.
3.Aynı parolayı tekrar kullanmak
Harika bir parola buldunuz. Son derece güçlü, kırılması zor ve hatırlaması kolay. Bitti mi? Hayır! Daha fazla parolaya ihtiyacınız var. Neden? Çünkü eğer herhangi bir şekilde, herhangi bir hesabınızın parolası çalınırsa (ki birçok veri sızıntısında bunlar yaşandı), aynı parolayla giriş yapılabilen bütün hesaplarınız tehdit altında demektir. Yani diyelim ki kullandığınız alışveriş sitesi hacklendi. Mail adresiniz ve parolanıza giriş yaparak banka hesabınıza giriş yapılabilir.
4.Emailinize gelen linklere tıklamak
Birçok kullanıcı hala maillerine gelen linklere tıklamakta sakınca görmüyor – böyle düşündüğünüzü de siber suçlular biliyor. Spam maillerde ve oltalama maillerindeki linklere tıklamak sonucunda bilgisayarınıza otomatik olarak zararlı yazılımlar inebilir ya da parolanızı çalmak için sizden Facebook gibi gözüken popüler bir siteye giriş yapmanız istenebilir. Sonuç olarak linklere tıklamak, bu mailleri gönderen insanlar tarafından fark edilir ve bu numarayı yuttuğunuz düşünülür.
Yeri gelmişken, Facebook’taki etkileşim kasma gönderilerini de beğenmeyin. Bilirsiniz – beğenip paylaşan 1 kişiye iPhone hediye! Eğer hayvanlara şiddete karşıysan beğen! Açıkçası hiçbir şey kazanmayacaksın, hiçbir şeyi engelleyemeyeceksin. Sahtekarların işine ortak olmakla kalacaksınız. Hatta bazı linkli gönderiler direkt olarak zararlı yazılımı dağıtmak için bu şekilde paylaşılıyor (böyle durumlarda, size yardımcı olabiliriz – ama yine de hiç bulaşmamak en iyisi).
#Didyouknow that #socmedia sites like #facebook are hotbeds for #phishing schemes? https://t.co/3nEtaHaZqL #netsec pic.twitter.com/0ykifSi1nC
— Kaspersky Lab (@kaspersky) May 23, 2016
5.Herhangi birine giriş bilgilerinizi vermek
Sanıyoruz bunu açıklamaya dahi gerek yok? Hackerların onlarca dolancılık ile, program ve yazılım ile elde etmeye çalıştığı verileri hiç kimseyle paylaşmanız doğru değil.
6.İnternetteki kullanıcılara şehir dışındayken haber vermek
“İki haftalık Antalya kaçamağı – kıskanın”, “köy havası gibisi yok”, “Önümüzdeki hafta Ankara’da olacağım, görüşmek isteyenler kaçırmasın”. Dahası bazı programların ve sitelerin yüklediğiniz fotoğraflara otomatik olarak konum eklemesi.. Bu tarz bilgileri sadece güvendiğiniz çevreniz ile paylaşın – Facebook gibi mecralarda böyle bilgileri paylaşmak güvenli olmayabilir.
Üzerinde barkod olan biletleri asla paylaşmayın! https://t.co/81SHScDixk pic.twitter.com/kmzfGaTJeU
— Kaspersky Lab Turkey (@KasperskyTR) October 27, 2016
7.Sosyal medya mecralarının ayarlarını otomatik olarak kabul etmek
Genel olarak sosyal medya siteleri sizlere paylaştığınız bilgileri ayarlama yetkisi verir ve genellikle bunlar otomatik olarak birçok şeye izin verirler. Örneğin herkese açık olurlar, başkaları tarafından işlenme ve kullanılmaya onay verilmiş olurlar vb. Biraz araştırırsanız şunu fark edersiniz, bu ayarlar çok sık değişir (Öhöm Facebook mesela..). Yeni hesap açmadan önce beş dakikanızı ayırarak güvenlik ve gizlilik ayarlarına göz atmalısınız. Var olan hesabınız için de, her ay birkaç dakikanızı ayırarak diğer insanlarla neyi paylaşmayı onayladığınıza göz atmalısınız.
Daha sonra, Facebook‘ta arkadaşlarınıza, Twitter‘da takipçilerinize, LinkedIn’de bağlantılarınıza ya da her nerede, kime paylaşım yapıyorsanız, istemediğiniz ve bilmediğiniz kişilere paylaşım yapmadığınıza emin olun.
Genel olarak, elektronik hayatınızda dikkatli, şüpheci olun. Online servisler sizlere rahat ve kolay çözümler sunmaya çalışırken, siber suçlular sizleri potansiyel para torbaları olarak görür. Şimdi, online olarak daha zeki olmaya hazır mısınız?
İpuçları